Η επιθυμία του άλλου

Κοινωνικοποίηση 5

Ο Henri Wallon1 πάντα έλεγε ότι είναι αδύνατον να καταλάβουμε την πρόοδο της κοινωνικοποίησης αν αρνιόμαστε να δούμε την κοινωνικότητα σαν ομοούσια της ανθρώπινης φύσης
Ο άλλος δεν είναι για το παιδί μόνο ένα μέσα αναγκαίο για την ανάπτυξη του, αλλά είναι ένας βασικός πόλος γύρω από τον οποίο κτίζεται η προσωπικότητα του. Διότι οι αντιδράσεις απέναντι στον άλλον εμπεριέχουν την δυνατότητα του σχηματισμού του ΕΓΩ του. Ο άλλος τον βοηθά να ανακαλύψει καινούργιους τρόπους κοινωνικής ύπαρξης και πράξης.
Κατ' αρχάς η παρουσία της μητέρας προσφέρει στο παιδί την δυνατότητα, από τις πρώτες στιγμές της ζωής του, να ικανοποιήσει τις οργανικές του ανάγκες, πράγμα που σημαίνει ότι έχει την ανάγκη του άλλου για την επιβίωση του, πριν ακόμα κοινωνικοποιηθεί.
Σ' αυτό το στάδιο, το οποίο θα το λέγαμε αρχέγονο, παρατηρούμε ότι υπάρχουν τα πρώτα δείγματα μιμητισμού ήχων και κινήσεων και η πρώτη εκδήλωση ικανοποίησης, η οποία προκαλείται από το θέαμα του προσώπου του άλλου. Η συνήθεια σχηματίζεται από την αντίληψη της κίνησης και του ρυθμού που επιβάλλει ο άλλος. Το πρόσωπο του άλλου, συγκεκριμένα της μητέρας, ξεχωρίζεται από τα άλλα πρόσωπα, ξεχωρίζεται η έκφρασή του, η οποία αιχμαλωτίζεται από το παιδί και αποτελεί πρότυπο για αυτό. Παραδείγματος χάριν το χαμόγελο της γίνεται χαμόγελο του παιδιού
Έχουμε λοιπόν τρεις διαφορετικές διαστάσεις που οδηγούν στην κοινωνικότητα το παιδί
α) Η ικανοποίηση που προσφέρει ο άλλος στις οργανικές του ανάγκες.
β) Οι ήχοι και οι κινήσεις του άλλου.
γ) Η ικανοποίηση στο πρόσωπο του άλλου.
Όλα τα παραπάνω συνεργούν στην διαμόρφωση της προσωπικότητας του παιδιού και μπορούν να συνοψιστούν σε αυτό που θα καθορίζαμε σαν επιθυμία του άλλου.
Βασικά η επιθυμία του άλλου αλλάζει ανάλογα την συμπεριφορά του παιδιού και το παιδί αλλάζει την συμπεριφορά του σύμφωνα με την επιθυμία του άλλου


Πολλές έρευνες δείχνουν ότι υπάρχει μια στενή σχέση ανάμεσα στις συμπεριφορά της μητέρας και στην συμπεριφορά του παιδιού. Επίσης δείχνουν ότι οι προσδοκίες της μητέρας καθορίζονται από τον χαρακτήρα της, από την σχέση της με τον σύζυγό της και από την ιδέα που έχει για τον ρόλο της σαν μητέρα, οι οποίες με την σειρά τους καθορίζουν την συναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού.
Η αντίληψη του άλλου εξελίσσεται τόσο στο χρόνο όσο και στο χώρο. Τα πράγματα όσο και τα πρόσωπα και η μετακίνηση τους στο χώρο επιτρέπουν στο παιδί να ανακαλύψει την ενότητα τους αλλά και τις διαφορές τους. Σε αυτό το σημείο πρέπει να σημειώσουμε ότι το παιδί δεν έρχεται σε επαφή μόνο με την μητέρα αλλά και με άλλα πρόσωπα του περιβάλλοντος του, τα οποία δεν προσφέρουν τις ίδιες ικανοποιήσεις. Έτσι το παιδί μαθαίνει από τα πρώτα χρόνια τις ζωής του να ξεχωρίζει τα πρόσωπα που το περιβάλλουν και ανάλογα στο καθένα να αντιδρά διαφορετικά
Με αυτόν το τρόπο το παιδί μαθαίνει να ερμηνεύει τα μηνύματα που έρχονται από τον άλλον. Μαθαίνει να περιμένει τις κινήσεις του άλλου, τις εκφράσεις του προσώπου του, τα λόγια του.
Αν αυτά τα μηνύματα είναι μπερδεμένα, του είναι δύσκολο να τα αποκρυπτογραφήσει. Αυτό δημιουργεί μια σύγχυση στην αντίληψη της πραγματικότητας που το περιβάλλει όπως και μια σύγχυση στην αντίληψη του εαυτού του. Που σημαίνει μια συναισθηματική αστάθεια που οδηγεί το παιδί σε μια κατάσταση συνεχούς παρατήρησης του άλλου με σκοπό να διαφοροποιήσει την συμπεριφορά του σύμφωνα με την ικανοποίηση που περιμένει ο άλλος από αυτό.

Και όλα αυτά ακόμα πριν φθάσει στους έξη μήνες τις ζωής του!

Ο γονέας πρέπει να αλλάζει την συμπεριφορά του σύμφωνα με τη ανάπτυξη του παιδιού.

Πρέπει να ακολουθεί αυτή την ψυχοκινητική του ανάπτυξη.
Να του προσφέρει αυτά που έχει ανάγκη σύμφωνα με την χρονολογική του εξέλιξη.

Συμπεριφορές που χαρακτηρίζονται υπέρ προστατευτικές, το εξαρτούν και η απομάκρυνσής του έπειτα από αυτόν, επιφέρει άγχος και ανασφάλεια
Τα παιδιά που δεν είναι υπέρ - προστατευόμενα παρουσιάζουν μικρότερη εξάρτηση από τον άλλον, άρα λιγότερο άγχος και λιγότερη ανασφάλεια..


φωτό: γλυπτό Katsura Finokoshi
1Henri Wallon 1879-1962 Γάλλος φιλόσοφος και ψυχολόγος

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Ρατσισμός: Αίτια – Συνέπειες

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΚΟΝΣΤΡΟΥΚΤΙΒΙΣΜΟΣ

Η Γονεϊκότητα