Ρατσισμός: Αίτια – Συνέπειες

Η ανάπτυξη του παιδιού
σύμφωνα με τον Ζαν Πιαζέ

Θεωρεία3

Κοινωνικοποίηση 15

Το μεγάλο ερώτημα του Jean Piaget ( 1896-1980) Ελβετού φυσικού και φιλόσοφου του περασμένου αιώνα ήταν με ποιόν τρόπο διαπιστώνεται η γνώση; Η προσπάθεια να απαντήσει σε αυτό το ερώτημα τον οδήγησε να βάλει σε λειτουργία μια μέθοδο μέτρησης επηρεασμένη από το κονστρουκτιβισμό
Αντίθετα από το Φρόιντ, ο Ζαν Πιαζέ θεωρoύσε ότι η δεν είναι ο συναισθηματικός παράγων αυτός που καθορίζει την εξέλιξη του ανθρώπου, αλλά ο γνωστικός. Για εκείνο δύο είναι οι βασικοί μηχανισμοί που παίζουν ρόλο στην κοινωνικοποίηση του παιδιού, η αφομοίωση, και η προσαρμοστικότητα. Αυτούς τούς δύο μηχανισμούς τους θεωρούσε συμπληρωματικούς και αχώριστους.
Ο Ζαν Πιαζέ καθορίζει κάποια ορόσημα στην εξέλιξη και νοητική ανάπτυξη του παιδιού τα οποία για αυτόν είναι
α) η αναπαράσταση
β) η ανατρεπτικότητα
γ) η αφαίρεση
Θεωρούσε ότι αυτά τα ορόσημα καθόριζαν περιόδους κλειδιά της ανάπτυξης του παιδιού Σκαλοπάτια κατάκτησης ορισμένων ικανοτήτων. Αυτά τα διάφορα σκαλοπάτια είναι ιεραρχικά καθορισμένα στάδια και το ένα αποτελεί προϋπόθεση για το άλλο. Δηλαδή το κατώτερο στάδιο προσφέρεται σαν βάση για την έλευση του επομένου και μετατρέπεται σε αναπόσπαστο κομμάτι του. Δεν μπορούμε να πηδήξουμε κανένα στάδιο ούτε να αλλάξουμε την σταθερότητα της ιεραρχία τους.
Από την στιγμή που ο χρόνος κατάκτησης ενός σταδίου περνάει, θα επέλθει για τον Ζαν Πιαζέ μια προοδευτική σταθεροποίηση του σταδίου για να μπορέσει το παιδί να περάσει στο επόμενο
Επίσης ορίζει ότι υπάρχουν τέσσερις βασικοί παράγοντες της ανάπτυξης
1 Η ωριμότητα του νευρικού συστήματος η οποία προσφέρει νέες δυνατότητες ενέργειας και ανταλλαγής με το περιβάλλον.
2 Η φυσική και λόγο-μαθηματική εμπειρία του παιδιού
3 Οι κοινωνικοί παράγοντες
4 η ισορρόπηση

Τα στάδια

Το αισθησιοκινητικό στάδιο (0-2)

Στο στάδιο αυτό οι ενέργειες του παιδιού είναι πρωτόγονες, θα λέγαμε, κυκλικά επαναλαμβανόμενες. Το παιδί έρχεται σε επαφή σιγά σιγά με τον κόσμο των αντικειμένων μέσω των αισθήσεων. Το παιδί περνάει από το ναρκισιστικό ατομικισμό σε μεγαλύτερες αντικειμενικές επιλογές. Περνάει από τα πρωτόγονα αισθήματα σε συναισθήματα διαφοροποιημένα και με διάρκεια πιο σταθερή, πράγμα το οποίο τα βοηθάει να βάζει στόχους στην συναλλαγή με το οικογενειακό του περιβάλλον.

Το προ-ενεργητικό στάδιο (2-7)

Σε αυτό το στάδιο παρατηρείται η ανάπτυξη της συμβολικής ικανότητας του παιδιού. Παρουσιάζεται το σχέδιο, το συμβολικό παιχνίδι και πνευματική αναπαράσταση της εικόνας. Το παιδί αρχίζει να συμβιώνει με τους άλλους, εκφράζοντας αισθήματα ηθικής, στόχους και σκοπούς καθώς οι αξίες παίρνουν και αυτές την θέση τους

Το στάδιο των συγκεκριμένων ενεργειών. (7-12)

Σε αυτό το στάδιο τα πράγματα μπαίνουν σε μια σειρά και κατηγοριοποιούνται Οι λειτουργίες γίνονται ξεκάθαρες και το παιδί μπορεί να αντιληφθεί τα αίτια μιας κατάστασης, τις διαφορές της πραγματικότητας την διατήρηση των ουσιών, το βάρος, τον όγκο. Μπορεί να συνδυάσει, να ξεχωρίσει, να κατατάξει, και να μετασχηματίσει αντικείμενα και συμπεριφορές. Είναι ικανό να συνεργαστεί με το περιβάλλον να κάνει φιλίες, να σέβεται τους κανόνες καθώς και να αποζητά την δικαιοσύνη, αλλά και την αυτονόμησή του.

Το στάδιο των τυπικών ενεργειών (12-16)

Η έννοια της ποσότητας, του όγκου, του βάρους γίνονται ξεκάθαρες Σχηματίζεται η λογική ταξινόμηση του κόσμου που το περιβάλλει Η τυπική σκέψη βοηθάει το παιδί να αποκτήσει την γνώση ανάμεσα στην πραγματικότητα και την δυνατότητα. Δηλαδή μπορεί να σκέπτεται συστηματικά όλες τις λύσεις ενός προβλήματος
Αυτό για τον Ζαν Πιαζέ θεωρείται το τελευταίο στάδιο. Σε αυτό το στάδιο το παιδί έχει κατακτήσει την διανοητική του ωριμότητα.

φωτο:Robert Doisneau