ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΒΡΕΦΩΝ

 ΓΕΝΙΚΑ

Το φαινόμενο της έκθεσης βρεφών είναι ένα ολύ σημαντικό ζήτημα με οικίλες ροεκτάσεις ου θα ρέ ει να ροσεγγιστεί με ευαισθησία. Παιδικές ψυχές ου χωρίς να ερωτηθούν ήρθαν στον κόσμο και εγκαταλείφθηκαν στο έλεος του Θεού. Α ό τη γέννησή τους κι όλας στερήθηκαν την ροστασία ου
αρέχεται σε κάθε αιδί α ό τους γονείς του, την μητρική αγκαλιά και φροντίδα. Αρκετά α ό αυτά έχασαν τη μάχη με τη ζωή τις ρώτες ώρες της γέννησής τους, άλλα α εβίωσαν λόγω κακών συνθηκών διαβίωσης λίγους μήνες μετά, και άλλα κατάφεραν να ε ιβιώσουν στιγματισμένα με ροδιαγεγραμμένη ορεία ζωής.

Παιδιά χωρίς γονείς, οικογένεια, συγγενείς ή εριουσία και κά οιες φορές, μη γνωρίζοντας καν οιό είναι το ραγματικό τους όνομα. Στα αιδιά αυτά υ άρχει ένα μεγάλο κενό ου τα έχει σημαδέψει. Για κά οια α ό αυτά η λαχτάρα τους να βρουν τους βιολογικούς τους γονείς α οτέλεσε σκο ό ζωής.

Στο Αττικό Ημερολόγιο του 1873 είναι χαρακτηριστική η εριγραφή ου γίνεται για τα έκθετα: «των ατυχών εκείνων του έρωτος θυμάτων, άτιναγεννώνται και θνήσκουσιν άνευ της αγκάλης και του  φιλήματος της μητρός και έρχονται εις τον κόσμον φέροντα αντί ατρικού ονόματος ανεξάλει τον
στίγμα1». Για εκατοντάδες χρόνια στην Ευρώ η αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο ε ικρατούσε η ά οψη ότι τα έκθετα ήταν ροϊόντα ακολασίας και διαφθοράς. Ευρύτατα διαδεδομένη ήταν, ε ίσης, η αντίληψη ότι ολλές α ό τις μητέρες των έκθετων βρεφών ανήκουν στην τάξη των υ ηρετριών, και ότι
αυτά α οτελούν τον καρ ό της αράνομης σχέσης τους2.

 Η εγκατάλειψη νεογέννητων βρεφών συμβαίνει σε όλα τα μέρη του κόσμου και συχνά, δυστυχώς, η κατάληξη είναι ο θάνατος3.

Η εγκατάλειψη των αιδιών αυτών α ό τους γονείς τους γίνεται στις βρεφοδόχους των Βρεφοκομείων στα μέρη ό ου λειτουργούν, καθώς και σε δημόσια μέρη ή στα σκαλιά εκκλησιών. Σύμφωνα με τον ορισμό ου δίνει ο Γεώργιος Μακκάς4 «έκθετα θεωρούνται τα αιδιά τα ο οία εγκαταλεί ονται συνήθως λίγες ώρες ή λίγες ημέρες μετά την γέννησή τους στις βρεφοδόχους Βρεφοκομείων ή σε κά οιο δημόσιο μέρος με την ελ ίδα ως θα βρεθεί κά οιος φιλάνθρω ος να τα αραλάβει, α ό γονείς οι ο οίοι αραμένουν άγνωστοι ε ειδή δεν τα θέλουν ή δεν μ ορούν να τα κρατήσουν. Α οτελούν την κύρια κατηγορία αιδιών τα ο οία νωρίτερα α ό τα υ όλοι α αιδιά στερούνται την ροστασία α ό τους φυσικούς ροστάτες τους και χρήζουν ανάγκη ξένης ροστασίας». Ένας άλλος ορισμός ου δίνεται για τα έκθετα είναι ότι: α οτελούν τα νεογέννητα βρέφη ου δεν είναι ιατρικά ξεκάθαρο ότι θα άρουν εξιτήριο, και τα ο οία είναι α ίθανο να βγουν α ό το νοσοκομείο υ ό την ε ιμέλεια
των βιολογικών τους γονέων5.

Διακρίνονται τρεις κατηγορίες έκθετων βρεφών6:

i. τα βρέφη τα ο οία είναι γεννημένα α ό μη νόμιμες εκθέσεις.

ii. τα βρέφη τα ο οία είναι γεννημένα α ό νόμιμες εκθέσεις και
εγκαταλεί ονται α ό τις μητέρες τους, ροκειμένου να γίνουν
αραμάνες σε λούσια σ ίτια λόγω ρο αγάνδας α ό ρόσω α τα
ο οία έχουν οικονομικό συμφέρον.

iii. τα βρέφη εκείνα των ο οίων οι έγγαμες μητέρες τα α έκτησαν α ό
αθέμιτες σχέσεις κατά την διάρκεια φυλακίσεως ή α οδημίας του
συζύγου τους.

Σημειώσεις

1 Ειρηναίος, Ασώ ιος, «Πολιτογραφικά», Αττικόν Ημερολόγιον του 1873, Αθήνα 1872, σ. 438
2 Ελληνική Εταιρία Ιστορίας της Παιδιατρικής, Πρακτικά 1ης ημερίδας, Ιστορία της
Ελληνικής Παιδιατρικής, Αθήνα, εκδ.Βήτα, 2006, σ. 66
3 Gheorghe, A., Banner, J., Hansen, S. H., Stolborg, U., & Lynnerup, N. (2011), Abandonment
of newborn infants: A danish forensic medical survey 1997-2008, Forensic Science, Medicine,
and Pathology, 7(4), p. 317-321
4 Μακκάς Γεώργιος, «Η ροστασία του αιδιού», Ανατύ ωσι α ’ την Παιδολογία, Εν
Αθήναις Τύ οις Π.Δ. Σακελλάριου, 1921, σ. 41-42
5 Διαθέσιμο στο http://aia.berkeley.edu/media/pdf/abandoned_infant_fact_sheet_2005.pdf
6 Μακκάς, Γεώργιος, ό . ., σ. 42-43

Πηγή
Από
 την
ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ
με τίτλο
Η ερίθαλψη των έκθετων βρεφών στον ευρύτερο ελλαδικό χώρο τον 19ο
αιώνα
της
Άννα Μανιδάκη
Κοινωνικής Λειτουργού

πίνακας:Harold Klunder