Η τρέλα είναι μια κοινωνική κατασκευή



Τα άτομα από πολύ μικρά εκτίθενται σε κοινωνικές συνθήκες οι οποίες προκαλούν φόβο, στέρηση, άγχος, σύγχυση, αναστολή των επιθυμιών. Από πολύ μικρά είναι αναγκασμένα να αποποιηθούν τον εαυτό τους και να προσαρμοστούν σε συνθήκες του κοινωνικού συνόλου για την αποφυγή της απόρριψης και του στιγματισμού. Η αποποίηση αυτή δεν είναι παρά η συνκατασκευή τους σύμφωνα με τα δεδομένα της κοινωνικής ομάδας που ανήκουν, τα οποία τις περισσότερες φορές, δεν υπολογίζουν την επιθυμία τους ή την γνώμη τους πάνω στην εξέλιξη των καταστάσεων που τα αφορούν. Αυτή η διαδικασία μπορεί να είναι οικογενειακή, εκπαιδευτική, κοινωνική και τέλος πολιτική.
Έτσι κάθε φορά που το κοινωνικό σύνολο, δηλαδή οι κοινωνικοί μηχανισμοί, έρχονται να οριοθετήσουν το άτομο μέσα από την λειτουργία τους η οποία θεωρείται “φυσιολογική”, απαιτούν από αυτό την υποταγή και την προσαρμογή. Για οποιαδήποτε άτομο που εκφράζει τις αντιρρήσεις του σε αυτόν τον εξαναγκασμό, οι αντιρρήσεις αυτές, η άρνηση να δεχτεί αυτό που έχει προαποφασιστεί, μπορεί πολύ εύκολα να θεωρηθεί σαν “μη φυσιολογική”. Τότε η άρνηση, ορίζεται από την κοινωνική ομάδα σαν “ψυχική ασθένεια” η οποία, πρέπει να ξέρουμε, ότι παίρνει πολλές μορφές που ξεκινάνε από την καταστροφική παθητικότητα μέχρι την καταστροφική επιθετικότητα. 
Με αυτό τον τρόπο η εκάστοτε κοινωνική ομάδα κατασκευάζει το “φυσιολογικό” αλλά και συγχρόνως ορίζει και το “μη φυσιολογικό”. Η παρουσία λοιπόν της “ ψυχικής ασθένειας” δεν είναι απόρροια της ατομικής νοσηρότητας αλλά της κοινωνικής.
Εάν η τρέλα θεωρείται το “μη φυσιολογικό” τότε (η τρέλα) είναι μια κοινωνική κατασκευή που στοχεύει το άτομο που αρνείται την αποδοχή όρων οι οποίοι, όπως είπα και πάρα πάνω, το απομακρύνουν από τις επιθυμίες του και από τον έλεγχο της ζωής του.
Κατά τον Ackermann “ Οι σχέσεις της κάθε ξεχωριστής προσωπικότητας και οι διαδικασίες της δυναμικής των ομάδων στην οικογενειακή ζωή αποτελούν ένα σημαντικό κρίκο στην αλυσίδα των αιτιών της ψυχικής υγείας και νοσηρότητας” 
 Η ψυχική ασθένεια, η τρέλα λοιπόν, είναι μια κοινωνική κατασκευή. Ο “ασθενής” καθώς και η ασθένεια του έρχονται να εκφράσουν μια δυσλειτουργία του κοινωνικού συνόλου, εφόσον η γέννησή και η ανάπτυξή της συνέβησαν “μέσα” στο κοινωνική ομάδα που ανήκε.
Η κοινωνική τακτική της διαπόμπευσης του "τρελού" προσπαθεί να τον παρουσιάσει σαν μια κλειστή στον εαυτό της οντότητα, χωρίς να το συνδέει με το κοινωνικό σύνολο από το οποίο προέρχεται. Δηλαδή με τους εξωγενείς παράγοντες οι οποίοι το καθορίζουν και διαμορφώνουν τις αντιδράσεις του καθώς και την προσωπικότητα του.
Η προσπάθεια στιγματισμού του “ασθενή” σαν φορέα της αρρώστιας, έρχεται να αθωώσει κοινωνικές τακτικές οι οποίες δημιουργούν απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης και οι οποίες ευθύνονται για την δημιουργία της “ τρέλας”.
Με αυτό τον τρόπο, ακόμα μια φορά το κοινωνικό σύστημα και οι διάφορες εκφράσεις του, όπως οικογένεια, εκπαίδευση, κοινωνία ενοχοποιεί το άτομο μεταβιβάζοντας του μια ευθύνη που του ανήκει.

Κερεντζής Λάμπρος
πίνακας: http://www.syti.net/Schizophrenia.html

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Ρατσισμός: Αίτια – Συνέπειες

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΚΟΝΣΤΡΟΥΚΤΙΒΙΣΜΟΣ

Η Γονεϊκότητα