ΤΑ ΧΕΙΡΟΚΡΟΤHΜΑΤΑ

Θα σας δώσουμε μια εικόνα από εκείνα τα χρόνια. Στην περιοχή της

Μόσχας γίνεται συνδιάσκεψη της αχτιδικής επιτροπής του κόμματος.

Προεδρεύει ο καινούργιος γραμματέας της αχτιδικής επιτροπής στην

θέση εκείνου που ΦΥΛΑΚΙΣΤΗΚΕ πριν από λίγο καιρό. Στο τέλος της

συνδιάσκεψης διαβάζεται ένα ψήφισμα αφοσίωσης προς τον σύντροφο

Στάλιν.

Όλοι σηκώνονται φυσικά ( όπως σε όλη την διάρκεια της συνδιάσκεψης,

όλοι πετάγονταν όρθιοι σε κάθε μνεία του ονόματός του). Στην μικρή

αίθουσα αντηχούσαν “θυελλώδη χειροκροτήματα που καταλήγουν σε

επευφημίες”. Συνεχίζονται τρία λεπτά, τέσσερα λεπτά, πέντε λεπτά, με

όλο μεγαλύτερη ένταση. Μα οι παλάμες αρχίζουν να πονάνε. Πιάστηκαν

τα σηκωμένα χέρια. Οι ηλικιωμένοι είχαν κιόλας λαχανιάσει. Όλα αυτά

άρχισαν να φαίνονται με το παραπάνω ανόητα, ακόμα και σε εκείνους

που λάτρευα πραγματικά τον Στάλιν.

Ποιος όμως θα τολμούσε να σταματήσει ΠΡΩΤΟΣ;

Θα μπορούσε να το κάνει ο γραμματέας της αχτιδικής επιτροπής που

στεκόταν ακόμα στην έδρα και μόλις είχε διαβάσει το ψήφισμα. Μα είναι

καινούργιος, πήρε την θέση αυτού που συλλάβανε, φοβάται κι ο ίδιος!

Αφού μέσα στην αίθουσα στέκονται και χειροκροτούν και πράκτορες της

Νί-Κά-Βέ-Ντέ, αυτοί ασφαλώς θα προσέξουν και ποιος θα σταματήσεις 

πρώτος!...

Έτσι τα χειροκροτήματα στην άγνωστη μικρή αίθουσα συνεχίζονται,

άγνωστα για τον αρχηγό, 6 λεπτά, 7 λεπτά, 8 λεπτά!...

Είναι χαμένοι! Αφανίζονται!

Δεν μπορούν να σταματήσουν πια, ώσπου να πέσουν κάτω από συγκοπή!

Εκεί στο βάθος της αίθουσας μέσα στο πολύ κόσμο, μπορεί να κάνεις μια

μικρούλα απάτη και να χειροκροτάς κάπως πιο αραιά, όχι τόσο δυνατά,

όχι με τόση μανία, μα εδώ, στο προεδρείο, εδώ που σε βλέπει όλος ο

κόσμος!...

Ο διευθυντής του τοπικού εργαστηρίου χαρτοποιίας, άνθρωπος

ανεξάρτητος και δυνατός στέκεται στο προεδρείο και, με όλο που

καταλαβαίνει πόσο ψεύτικη, πόσο αδιέξοδη είναι η θέση του, χειροκροτεί!

Ένατο λεπτό! Δέκατο! Κοιτάζει με μελαγχολία τον γραμματέα της

αχτιδικής επιτροπής, μα εκείνος δεν τολμά να σταματήσεις.

Παραφροσύνη! Ομαδική! 

Τα στελέχη γυρίζουν και κοιτάζουν ο ένας τονάλλον με μια ανεπαίσθητη 

 

ελπίδα, αλλά και με ψεύτικο ενθουσιασμό ζωγραφισμένο στα πρόσωπά 

τους και θα συνεχίσουν να χειροκροτούνώσπου να πέσουν καταγής, ώσπου 

να τους βγάλουν έξω με φορείο! Μα τότε ακόμα οι υπόλοιποι δεν θα 

λυγίσουν!...

 

Στο ενδέκατο όμως λεπτό οδιευθυντής του εργοστασίου χαρτοποιίας, 

παίρνοντας ύφος πολυάσχολο,κάθεται στην θέση του στο προεδρείο.

Και – τι θαύμα – τι έγινε εκείνος ο γενικός ακράτητος ενθουσιασμός; Όλοι 

σταμάτησαν μονομιάς τα χειροκροτήματα στο ίδιο χτήπημα και κάθονται 

και αυτοί. Σώθηκαν! Οσκιουρος κατάλαβε πως να πηδήξει έξω από την 

 

ρόδα!...

Έτσι όμως αποκαλύπτονται οι ανεξάρτητοι άνθρωποι. Και έτσι τους

πιάνουν Ο διευθυντής του εργοστασίου συλλαμβάνεται την ίδια νύχτα.

Βρίσκουν εύκολα μια εντελώς άσχετη αφορμή και του φορτώνουν δέκα

χρόνια Μα αφού υπογράφεται το υπ αριθ. 206 ανακριτικό πρωτόκολλο

του υπενθυμίζει:

• και ποτέ να μην σταματάτε πρώτος τα χειροκροτήματα!
  ( Τι να κάνουμε όμως; Πως αλλιώς να σταματήσουμε;...)¹

Απόσπασμα

από το βιβλίο του

Α. Σολζενίτσιν

ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ ΓΚΟΥΛΑΓΚ

σημσιώσεις

1Τα διηγήθηκε ο Ν. Γ-κο