Για την Εμπιστοσύνη 1:

Γενικά...

Η εμπιστοσύνη είναι μια αίσθηση που αναπτύσσεται μαζί με το άτομο και εκφράζει την συσσώρευση εμπειρίας του μέσα από την οποία αντλεί την ύπαρξή της.

Είτε βρίσκεται στην παιδική ηλικία, την εφηβική, την νεότητα, ή την ενηλικίωση, η εμπιστοσύνη είναι η αίσθηση εκείνη που η παρουσία, ή απουσία της καθορίζει την ανάπτυξή του.

Μιλώντας για την εμπιστοσύνη, αναφερόμαστε στην αίσθηση κάθε ατόμου από τη σχέση με τον εαυτό του, ή οποία είναι απόρροια της σχέσης του με το περιβάλλον.

Άρα η εμπιστοσύνη αναπτύσσεται σε δύο διαφορετικά αλληλοεξαρτώμενα πλαίσια που είναι, αυτό της σχέση με το εαυτό και της σχέσης με τους άλλους. Δηλαδή η σχέση με το περιβάλλον έρχεται να ενισχύσει, ή να αποδυναμώσει την σχέση με τον εαυτό.

Έτσι η πίστη στον εαυτό και η ασφάλεια την οποία μπορεί να αποκομίσει για το μέλλον, εξαρτάται από τις συνθήκες του περιβάλλοντος και την στάση του ατόμου απέναντι σε αυτές.

Τις συνθήκες του περιβάλλοντος τις καθορίζουν άλλα άτομα. Με ίδιο τρόπο ώστε και το ίδιο το άτομο είναι μια συνθήκη για τους άλλους. Η εμπιστοσύνη στην σχέση μαζί τους όπως και στη σχέση με τον εαυτό, καθορίζεται από την μορφή και τον τρόπο λειτουργίας της σχέσης που αναπτύσσεται ανάμεσά τους.

Ο συνθήκες και το άτομο είναι σε μια συνεχή σχέση αντιπαράθεσης στο βαθμό που αυτό θέλει να αποκτήσει τον έλεγχό τους. Ο έλεγχος των συνθηκών ανάπτυξης, του επιτρέπει να κατασκευάσει την εμπιστοσύνη και πιο γενικά τον εαυτό του, σαν βασικός παράγοντας της σχέση με το περιβάλλον.

Εμπιστοσύνη αναπτύσσεται περισσότερο μέσω της αντιπαράθεσης, της άρνησης η οποία επιτρέπει την έκφραση και την υπεράσπιση της γνώμης του ατόμου στην σχέση με τους άλλους, με στόχο την διαμόρφωση των συνθηκών της σχέσης, παρά μέσω της σιωπηλής αποδοχής, δηλαδή της υποταγής και της εκβιαστικής συμφωνίας μαζί τους.

Στην πρώτη περίπτωση καλλιεργείται η εμπιστοσύνη στον εαυτό, στην δεύτερη η εμπιστοσύνη στους άλλους.

Η αβεβαιότητα ήταν πάντα το περιεχόμενο του περιβάλλοντος για το άτομο. Η ζωή του καταναλώνεται στην προσπάθεια να μετατρέψει αυτή την αβεβαιότητα σε βεβαιότητα μέσα από την δική του προσπάθεια και όχι από την προσπάθεια των άλλων.

Όσο λοιπόν το περιβάλλον φαίνεται φιλικό και δημιουργεί την ευκολία για το άτομο τόσο καλλιεργεί την αβεβαιότητα του εαυτού και το αντίθετο. Για τον απλούστατο λόγο ότι δεν του επιτρέπει να μετρηθεί με την αβεβαιότητα αλλά του δημιουργεί μια βεβαιότητα έτοιμη, αλλά “ξένη” προς αυτό.

Η αβεβαιότητα λοιπόν είναι η αίσθηση που πυροδοτεί το άτομο στην αναζήτηση της ασφάλεια απέναντι στις συνθήκες που το περιβάλλουν και κάθε ενέργεια για την αναζήτησή της, δημιουργεί το υπόβαθρο κατασκευής της εμπιστοσύνης και του εαυτού.

Άρα δεν υπάρχει εμπιστοσύνη χωρίς την ύπαρξη μιας αβεβαιότητας και της προσπάθεια ξεπεράσματος της, δηλαδή μετατροπής της σε βεβαιότητα. Η εμπιστοσύνη είναι το αποτέλεσμα μιας συνεχούς συσσώρευσης εμπειρίας που δημιουργεί την βεβαιότητα ενάντια στην αβεβαιότητα.

Η εμπιστοσύνη, ξέχωρα από το ότι είναι μια αίσθηση, στην ουσία είναι το αποτέλεσμα μιας πράξη ξεπεράσματος του ίδιου του εαυτού. Κατακτάται συνεχώς μέσα από την πράξη. Μια πράξη δημιουργίας του εαυτού και εξασφάλισης της συνέχειας του και αυτή εκφράζεται κάθε στιγμή και σε κάθε κατάσταση. Χωρίς αυτή, η εμπιστοσύνη εγκαταλείπει τον εαυτό σε μια παθητικότητα που προετοιμάζει τον θάνατό της. Η παθητικότητα λοιπόν είναι το φέρετρο της εμπιστοσύνης.

Στην εμπιστοσύνη δεν έχει σχέση το αποτέλεσμα όσο η πρόβλεψη η οποία σπρώχνει την εξέλιξη των καταστάσεων. Έχει σχέση η στρατηγική που το άτομο υιοθετεί για να φθάσει σε ένα αποτέλεσμα και όχι το αποτέλεσμα αυτό καθεαυτό. Η πρόβλεψη λοιπόν, και η στρατηγική για το επερχόμενο αποτελεί το βασικό στοιχείο της εμπιστοσύνη.

Έτσι η εμπιστοσύνη προς τους άλλους εμπεριέχει την γνώση της συμπεριφοράς τους και την ικανότητα του ατόμου να προβλέψει τις ενέργειες τους. Το άτομο λοιπόν έχει περισσότερο εμπιστοσύνη σε άτομα που γνωρίζει, και τα οποία το γνωρίζουν ώστε να του έχουν εμπιστοσύνη και αυτά, δημιουργώντας ένα κύκλο γνωριμιών που απομακρύνουν την αβεβαιότητα και τον περικλείουν σε ένα πλαίσιο βεβαιότητας όπου μπορεί να αναπτυχθεί με ασφάλεια. Τέτοια πλαίσια είναι η οικογένεια, οι φίλοι, οι συνάδελφοι στην εργασία του κ.λ.π. . .

Ίσως έχουμε την εντύπωση ότι, το να έχουμε εμπιστοσύνη στον άλλον είναι πιο σημαντικό από το να μας έχουν, όμως, η εμπιστοσύνη προς τον εαυτό κατασκευάζεται περισσότερο μέσα από την εμπιστοσύνη που δείχνουν οι άλλοι προς το πρόσωπό μας, παρά από την εμπιστοσύνη που δείχνουμε εμείς προς αυτούς.

Και κάτι τελευταίο...Η εμπιστοσύνη έχει τις ρίζες της στο παρελθόν, κατασκευάζεται στο παρόν και προσπαθεί, όσο το δυνατόν καλύτερα, να προσδιορίσει το μέλλον.

Κερεντζής Λάμπρος

Στο επόμενο: Η εμπιστοσύνη στην Οικογένεια.

πίνακας: nadine prunier http://www.galerie-creation.com/artiste-nadine-prunier-m-1083.html