Για τον πόλεμο...

...Ένα βράδυ μετακίνησαν τον λόχο του στην πρώτη γραμμή. Ήταν ένα οχυρωμένο χαράκωμα στο οποίο έφτανες μέσα από μακριές, καλυμμένες προσιτήριους τάφρους. Στα υπόγεια στέγαστρα κυριαρχούσε απερίγραπτη βρωμιά, το έδαφος ήταν κατάστικτο από ξεραμένες και νωπές φτυσιές αυτών που μασούσαν ταμπάκο, στους τοίχους υπήρχαν λεκέδες από ούρα, και ήταν αδύνατον να ξεχωρίσεις αν η μπόχα οφειλόταν σε περιττώματα ή πτωμαΐνη. Ο Χούγκεναου ήταν πολύ κουρασμένος για να συνειδητοποιήσει πραγματικά τι μύριζε και τι έβλεπε γύρω του. Ήδη, καθώς προχωρούσαν γρήγορα μέσα στους τάφρους, είχαν όλοι την εντύπωση ότι τους είχαν απομακρύνει βίαια από την προστασία που πρόσφερε η συντροφικότητα και η αίσθηση ότι ανήκεις κάπου, και παρόλο που είχαν εθιστεί στην παντελή έλλειψη καθαριότητας, και παρόλο που δεν ένιωθαν την στέρηση του πολιτισμού με τον οποίο οι άνθρωποι προσπαθούν να προστατευτούν από την οσμή του θανάτου και της αποσύνθεσης, και μολονότι η κατανίκηση της αηδίας είναι πάντα το πρώτο στάδιο του ηρωισμού – ο οποίος έτσι συγγενεύει κατά περίεργο τρόπο με τον έρωτα – και παρόλο που για πολλούς από αυτούς, στην διάρκεια των ατελείωτων χρόνων του πολέμου, η φρίκη είχε μετατραπεί σε ένα συνηθισμένο στοιχείο της πραγματικότητας που τους περιέβαλε, κι ακόμα παρόλο που έφτιαχναν τα στρωσίδια τους βλαστημώντας και κάνοντας αστεία, δεν υπήρχε ούτε ένας που να μην γνωρίζει ότι εδώ βρισκόταν έκθετος: ένας μοναχικός άνθρωπος στην μοναχική ζωή του και τον μοναχικό του θάνατο αντιμέτωπος με ένα παντοδύναμο παραλογισμό – ένα παραλογισμό που δεν ήταν καν σε θέση να συλλάβουν ή που το πολύ τον χαρακτήριζαν με μια λέξη : σκατοπόλεμος...

Απόσπασμα από το βιβλίο του

Χέρμαν Μπροχ

Οι υπνοβάτες

ΙΙΙ-1918 Χούγκεναου ή ο ρεαλισμός

πίνακας:Zdzisław Beksiński: