Εξέγερση και Επανάσταση

Κάθε εξέγερση είναι η νοσταλγία αθωότητας και κραυγή προς το είναι. Αλλά μια μέρα η νοσταλγία παίρνει τα όπλα και αναλαμβάνει την ολοκληρωτική ενοχή δηλαδή τον φόνο και την Βία [...]

Στα αλήθεια η επανάσταση δεν είναι παρά λογική συνέχεια της μεταφυσικής εξέγερσης και θα την συναντήσουμε στην ανάλυση του επαναστατικού κινήματος την ίδια αναγνωρισμένη κι αιματηρή προσπάθεια για την επιβεβαίωση του ανθρώπου απέναντι σε αυτό που τον αρνιέται..

Το επαναστατικό πνεύμα αναλαμβάνει έτσι την υπεράσπιση αυτού του μέρους του ανθρώπου που δεν θέλει να υποκύψει. Προσπαθεί απλά να του δώσει την εξουσία στο πέρασμα του χρόνου. Με το να αρνιέται το θεό διαλέγει την ιστορία ακολουθώντας μια φαινομενικά αναντίρρητη λογική.

Στην θεωρία η λέξη επανάσταση διατηρεί την έννοια που έχει στην αστρονομία. Είναι ένα κίνημα που προσθέτει ένα κρίκο, που περνά από την μια κυβέρνηση στην άλλη ύστερα από μια ολοκληρωτική μετάθεση. Μια αλλαγή του καθεστώτος ιδιοκτησίας χωρίς την αντίστοιχη κυβερνητική μεταβολή δεν είναι επανάσταση αλλά μεταρρύθμιση.

Δεν υπάρχει οικονομική επανάσταση, είτε γίνεται βίαια, είτε γίνεται με ειρηνικά μέσα, που να μην φαίνεται ταυτόχρονα και πολιτική. Έτσι η επανάσταση ξεχωρίζει από την εξέγερση. Η περίφημη φράση: “ Όχι κύριε, δεν είναι εξέγερση είναι επανάσταση” εκφράζει αυτή την ουσιαστική διαφορά. Σημαίνει ακριβώς “ είναι σίγουρο πως θα έχουμε μια νέα κυβέρνηση”

Το κίνημα της εξέγερσης στην αρχή τελειώνει γρήγορα. Είναι μια μαρτυρία χωρίς συνοχή. Η επανάσταση αντίθετα αρχίζει από την ιδέα. Είναι ακριβώς η εισαγωγή της ιδέας στην ιστορική εμπειρία, ενώ η εξέγερση είναι μόνο η κίνηση που οδηγεί από την ατομική εμπειρία στην ιδέα.

Ενώ ακόμα κι η συλλογική ιστορία ενός κινήματος εξέγερσης είναι πάντα η ιστορία μια επιστράτευσης που δεν καταλήγει σε γεγονότα, μιας ακαθόριστης διαμαρτυρίας που δεν επιστρατεύει ούτε συστήματα ούτε αιτίες, μια επανάσταση είναι η προσπάθεια προσαρμογής της δράσης πάνω σε μια ιδέα για να δια μορφωθεί ο κόσμος σε θεωρητικά πλαίσια. Γι αυτό η εξέγερση σκοτώνει ανθρώπους, ενώ η επανάσταση καταστρέφει και ανθρώπους και αρχές.

Αλλά για τις ίδιες αιτίες μπορούμε να πούμε ότι ακόμα δεν έχει γίνει επανάσταση στην ιστορία. Δεν μπορεί να υπάρχει παρά μόνο μια επανάσταση, αυτή που θα είναι οριστική επανάσταση. Το κίνημα που φαίνεται πως αποτελειώνει μια αλυσίδα δημιουργεί κιόλας αρχή για ένα καινούργιο κρίκο την στιγμή ακριβώς που σχηματίζει κυβέρνηση....

Απόσπασμα
(σελ.137-138)
από το βιβλίο του Αλμπέρ Καμύ
Ο επαναστατημένος άνθρωπος
σχέδιο: Tom Lea